لپتین: از هورمونهای کلیدی در کنترل وزن

بسیاری از مردم بر این باورند که چاقی و لاغری فقط به کالری هایی که انسان دریافت می کند، بستگی دارد!

با این حال، تحقیقات جدید درباره چاقی مخالف این ایده است. دانشمندان به طور پیوسته می گویند: هورمونی به نام لپتین در چاقی نقش دارد. اکنون اعتقاد بر این است که مقاومت لپتین، یعنی حالتی که بدن شما به این هورمون پاسخ نمی دهد، عامل اصلی افزایش چربی در انسان است.

این مقاله همه ی چیزهایی که در مورد لپتین و نقش آن در چاقی  را باید بدانید به شما توضیح می دهد.

لپتین، هورمونی که وزن بدن را تنظیم می کند:

لپتین هورمونی است که توسط سلولهای چربی بدن شما تولید می شود. اغلب به آن "هورمون سیری" نیز گفته می شود. هدف اصلی لپتین در مغز و به طور ویژه ناحیه ای در مغز شما به نام هیپوتالاموس است. لپتین قرار است به مغز شما بگوید که اگر چربی کافی در بدن ذخیره شود، دیگر نیازی به غذا  نخواهید داشت و می توانید کالری را با سرعت عادی بسوزانید. همچنین از دیگر کارکردهای لپتین می توان به باروری، ایمنی و عملکرد مغز اشاره کرد.

با این حال، نقش اصلی لپتین، تنظیم طولانی مدت انرژی و مقدار کالری هایی است که می خورید و می سوزانید و همچنین چربی هایی که در بدن ذخیره می کنید.

سیستم لپتین برای جلوگیری از گرسنگی و پرخوری انسان، تکامل یافته است که هر دوی اینها از مواردی هستند که باعث می شود احتمال کمتری برای زنده ماندن شما در محیط طبیعی وجود داشته باشد.

تأثیر لپتین بر مغز

لپتین توسط سلولهای چربی بدن شما تولید می شود. هرچه چربی بدن بیشتر باشد، لپتین بیشتری تولید می شود. لپتین توسط جریان خون به مغز منتقل می شود (جایی که سیگنال را به هیپوتالاموس، بخشی که کنترل می کند چه زمانی و چه مقدار غذا بخورید، می فرستد). در واقع عملکرد اصلی لپتین ارسال سیگنال هایی به مغز شماست که می گوید چه مقدار چربی در سلولهای بدن شما ذخیره می شود.

سلول های چربی از لپتین استفاده می کنند تا به مغز شما بگویند چربی بدنتان چقدر است. مقدار بالای لپتین به مغز شما می گوید که چربی زیادی در بدن ذخیره شده است، در حالی که مقادیر کم لپتین به مغز شما می گوید که مقدار چربی کم است و شما نیاز به خوردن غذا دارید.

هنگام غذا خوردن، چربی بدن شما بالا می رود و سطح لپتین شما را بالا می برد. بنابراین، شما کمتر غذا می خورید و بیشتر کالری می سوزانید. در مقابل، وقتی شما غذا نمی خورید، چربی بدن کاهش می یابد و باعث می شود سطح لپتین شما افت کند. در این مرحله، شما بیشتر غذا خواهید خورد و کمتر کالری می سوزانید.

این سیستمی است که به عنوان حلقه بازخورد منفی شناخته می شود و شبیه به مکانیسم های کنترل برای بسیاری از کارکردهای مختلف فیزیولوژیکی بدن مانند تنفس، دمای بدن و فشار خون می باشد.

مقاومت به لپتین چیست؟

افراد چاق، سلولهای چربی زیادی در بدن دارند. از آنجا که سلولهای چربی متناسب با اندازه بدن افراد، لپتین تولید می کنند، افرادی که چاق هستند، سطح لپتین بسیار بالایی دارند.

با توجه به روشی که قرار است لپتین کار کند، بسیاری از افراد چاق باید به طور طبیعی میزان مصرف مواد غذایی خود را محدود کنند. به عبارت دیگر، مغز آنها باید بداند که مقدار زیادی انرژی ذخیره در بدن دارند.

با این وجود، ممکن است سیگنال های لپتین کار نکند. یعنی در حالی که ممکن است لپتین فراوانی وجود داشته باشد، اما  مغز آن را تشخیص ندهد.

اکنون اعتقاد بر این است که این بیماری که به مقاومت لپتین معروف است، یکی از اصلی ترین عوامل بیولوژیکی در چاقی است.

هنگامی که مغز شما سیگنال لپتین را دریافت نمی کند، به اشتباه فکر می کند که بدن شما گرسنه است، حتی اگر بیشتر از حالت عادی انرژی ذخیره داشته باشید.

این باعث می شود مغز شما به منظور بازیابی و ذخیره ی چربی بدن، رفتار خود را تغییر دهد; سپس مغز شما را تشویق می کند تا:

بیشتر بخورید: مغز شما فکر می کند که برای جلوگیری از گرسنگی باید غذا بخورید.

کاهش مصرف انرژی: در تلاش برای صرفه جویی در انرژی، مغز شما میزان مصرف انرژی شما را کاهش می دهد و باعث می شود در هنگام استراحت کالری کمتری بسوزانید.

بنابراین، غذا خوردن بیشتر و ورزش نکردن تنها دلیل اصلی افزایش وزن نیست، بلکه نتیجه احتمالی مقاومت لپتین، یک نقص هورمونی است.

به طور خلاصه می توان گفت که افرادی که چاق هستند، سطح بالایی از لپتین را دارند، اما سیگنال لپتین به دلیل شرایطی که به مقاومت لپتین معروف است، کار نمی کند. مقاومت به لپتین می تواند باعث گرسنگی و کاهش مقدار مصرف کالری های شما شود.

تأثیر رژیم غذایی بر مقاومت لپتین

مقاومت لپتین ممکن است یکی از دلایلی باشد که بسیاری از رژیمهای غذایی نمی توانند باعث کاهش طولانی مدت وزن شوند. اگر مقاومت به لپتین داشته باشید، کاهش وزن شما همچنان باعث کاهش توده چربی شده، که این امر منجر به کاهش قابل توجهی در سطح لپتین می شود، اما مغز شما لزوماً مقاومت لپتین خود را معکوس نمی کند!

هنگامی که لپتین کاهش می یابد، این فرایند منجر به گرسنگی، افزایش اشتها، کاهش انگیزه برای ورزش کردن و کاهش مقدار کالری ای می شود که در هنگام استراحت سوزانده می شوند.

در این حالت مغز شما فکر می کند که گرسنه هستید و مکانیسم های مختلف قدرتمندی را برای بازیابی چربی از دست رفته بدن آغاز می کند.

این می تواند یک دلیل اصلی برای این مسئله باشد که چرا بسیاری از افراد در رژیم غذایی یویو مقدار قابل توجهی از وزن خود را فقط برای مدت کوتاهی از دست می دهند و سپس چربی بدن آنها مجددا باز خواهد گشت.

می توان نتیجه گرفت که هنگامی که شما چربی خود را از دست می دهید، سطح لپتین به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. مغز شما این مسئله را به عنوان یک سیگنال گرسنگی تفسیر می کند و باعث تغییر بیولوژی و رفتار شما می شود تا بتوانید چربی از دست رفته را بازیابی کنید.

چه عواملی باعث مقاومت لپتین می شود؟

چندین مکانیسم بالقوه در برابر مقاومت به لپتین شناسایی شده است:

التهاب: سیگنال التهابی در هیپوتالاموس احتمالاً یکی از دلایل مهم مقاومت به لپتین در حیوانات و انسان ها است.

اسیدهای چرب آزاد: داشتن اسیدهای چرب آزاد در جریان خون ممکن است متابولیت های چربی در مغز شما را افزایش داده و در سیگنال  لپتین اختلال ایجاد کند.

داشتن لپتین زیاد: به نظر می رسد بالا بودن سطح لپتین باعث مقاومت لپتین می شود.

بسیاری از این عوامل با چاقی تقویت می شوند، به این معنی که می توانید در چرخه معیوب افزایش وزن گرفتار شوید و با گذشت زمان به طور فزاینده ای به لپتین مقاوم شوید.

آیا مقاومت لپتین قابل برگشت است؟

اگرچه تئوری های زیادی وجود دارد اما هنوز کاملاً مشخص نیست که چگونه مقاومت به لپتین قابل برعکس شدن است.

برخی از محققان معتقدند که کاهش التهاب ناشی از رژیم غذایی ممکن است به درمان مقاومت لپتین کمک کند. تمرکز بر روی یک سبک زندگی سالم نیز احتمالاً یک استراتژی مؤثر است.

برای درمان مقاوت لپتین، کارهای زیادی هست که می توانید انجام بدهید:

از مصرف غذاهای فرآوری شده خودداری کنید: غذاهای فرآوری شده ممکن است یکپارچگی روده شما را به خطر بیاندازند و باعث التهاب و تحریک روده شوند.

فیبر محلول بخورید: خوردن فیبر محلول می تواند به بهبود سلامت روده شما کمک کند و ممکن است مانع از اضافه وزن و چاقی شود.

ورزش کنید: فعالیت بدنی ممکن است به بهبود مقاومت در برابر لپتین کمک کند.

خواب کافی داشته باشید: کم خوابی در مشکلات مرتبط با لپتین نقش دارد.

تری گلیسیرید خود را پایین بیاورید: داشتن تری گلیسیرید زیاد می تواند از انتقال لپتین از خون به مغز شما جلوگیری کند. بهترین راه برای پایین آوردن تری گلیسیرید، کاهش مصرف کربوهیدرات است.

پروتئین بخورید: خوردن مقدار زیادی پروتئین می تواند باعث کاهش وزن خود به خودی شود، که این امر ممکن است ناشی از بهبود حساسیت لپتین باشد.

اگرچه هیچ روش ساده ای برای از بین بردن مقاومت لپتین وجود ندارد، اما می توانید در طولانی مدت تغییراتی در زندگی ایجاد کنید که کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد. اگرچه مقاومت به لپتین برگشت پذیر به نظر می رسد، اما راه رسیدن به آن شامل تغییرات قابل توجهی در رژیم غذایی و شیوه زندگی است.

و در آخر...

مقاومت به لپتین ممکن است یکی از اصلی ترین دلایلی باشد که افراد وزن خود را به سختی از دست می دهند. بنابراین، چاقی لزوما ناشی از ولع خوردن، تنبلی یا عدم وجود اراده نیست. در عوض، نیروهای بیوشیمیایی و اجتماعی قوی نیز در این بازی وجود دارند. به ویژه رژیم غذایی غربی ممکن است عامل اصلی چاقی باشد. اگر نگران هستید که ممکن است به لپتین مقاوم باشید، با دنبال کردن یک سبک زندگی سالم، مقاومت خود را بهبود بخشید یا معکوس کنید.

 

 

 

 

مطالب مرتبط

برچسب ها
کنترل وزن مدیریت وزن کاهش وزن چاقی تغذیه لپتین

نام کاربری :