تغییرات وزن بدن در دوران بارداری

زنانی که قصد بارداری دارند بایستی پایش ها و ارزیابی های ریسک بارداری را قبل از این دوران انجام دهند. آنها باید درباره نشانگرهای زیستی (بیومارکرها) ژنتیک فردی که می تواند منجر به مشکلات ناباروری، بارداری، زایمان و یا بیماری های مزمن شود، آگاه شوند.

بارداری یک وضعیت آنابولیک است که بافت های مادر را با سنتز هورمون ها تحت تأثیر قرار می دهد تا بارداری موفقیت آمیز باشد.

 

اهمیت پایش تغییرات وزن بدن در دوران بارداری

زنانی که قصد بارداری دارند بایستی پایش ها و ارزیابی های ریسک بارداری را قبل از این دوران انجام دهند. آنها باید درباره نشانگرهای زیستی (بیومارکرها) ژنتیک فردی که می تواند منجر به مشکلات ناباروری، بارداری، زایمان و یا بیماری های مزمن شود، آگاه شوند.

بارداری یک وضعیت آنابولیک است که بافت های مادر را با سنتز هورمون ها تحت تأثیر قرار می دهد تا بارداری موفقیت آمیز باشد.

تغییراتی که دوران بارداری در بدن روی می دهد، عبارتند از:

  • تغییر در حجم و ترکیب خون
  • تغییر در عملکرد قلبی _ریوی
  • عملکرد دستگاه گوارش
  • تغییر در ترکیب توده های بدن
  • افزایش تدریجی در چربی زیرپوستی در ناحیه شکم، باسن و بالای ران
  • تغییرات هورمونی
  • عملکرد کلیوی
  • محیط رحمی

تغییرات هورمونی در بارداری  و اثرات آن

پروژسترون موجب تحریک ایجاد ذخایر چربی می شود تا بتواند از ذخایر انرژی کافی در دوران بارداری پشتیبانی کند. همچنین موجب شل شدن عضلات صاف می شود که باعث کند شدن حرکات دستگاه گوارش شده تا جذب مواد مغذی افزایش یابد.

سطح استروژن به طور پیوسته در طول بارداری افزایش می یابد و در سه ماهه سوم به اوج خود می رسد. افزایش سریع سطح استروژن در سه ماهه اول ممکن است موجب حالت تهوع شود. همچنین استروژن در سه ماهه دوم، نقش مهمی در رشد مجرای شیر که باعث بزرگ شدن سینه ها می شود، ایفا می کند.  استروژن نقش مهمی در تکامل و رشد جنین دارد.

تغییرات وزن در دوران بارداری

افزایش وزن کافی برای اطمینان از نتیجه ی رضایت بخش بارداری، نیاز است. همچنین وزن گیری مناسب برای پیشگیری از به دنیا آمدن نوزاد با وزن کم (کمتر از 2.5 کیلوگرم=LBW) ضروری است.

کسانی که کمبود وزن دارند معمولا با ریسک هایی مانند وزن کم هنگام تولد و به دنیا امدن نوزادان کوچک مواجه هستند که با مرگ و میر نوزادان در ارتباط است.

باید به این نکته توجه داشت که میزان انرژی مورد نیاز در بارداری با توجه به شاخص توده بدنی (BMI) مادر مختلف است.زنانی که دارای پیش از یک جنین هستند، باید میزان بیشتری انرژی دریافت کنند.

افزایش وزن هفتگی

افزایش وزن (پوند)

افزایش وزن

(کیلوگرم)

گروه وزنی بر اساس BMI

0.51

28-40

12/5-18

مادران کم وزن

BMI<18/5

0.42

25-35

11/5-16

مادارن با وزن طبیعی

BMI=18/5-24

0.28

15-25

7-11/5

مادران دارای اضافه وزن

BMI=25-29/9

0.22

 

5-9

مادران چاق

BMI>30

 

میزان وزن گیری مناسب طی هر 3 ماهه ی بارداری:

سه ماهه اول: 2-4 پوند

سه ماهه دوم:10-11 پوند

سه ماهه سوم:12-13 پوند می باشد.

میزان رشد بافت ها در دوران بارداری تقریبا برابر است با:

سینه 0.5 کیلوگرم

جفت 0.6 کیلوگرم

جنین 3 تا 3.5 کیلگرم

مایع آمینیوتیک 1 کیلوگرم

رحم 1 کیلوگرم

افزایش حجم خون 1.5 کیلوگرم

مایع خارج سلولی 1.5 کیلوگرم می باشد.

هم کاهش و هم افزایش وزن سریع در دوران بارداری مطلوب نیستند.

وزن گیری بیش از اندازه می تواند برای مادر و جنین مشکلاتی را به همراه داشته باشد مانند فشار خون بارداری که باعث اختلال در خون رسانی به جفت می شود.

وزن بالای مادر قبل از بارداری ریسک مرگ جنین را افزایش می دهد با این حال از به دنیا آوردن نوزاد با وزن کم (SGA) محافظت می کند. چاقی هم چنین ریسک سقط ناگهانی جنین را در سه ماهه اول بارداری افزایش می داده و منجر به افزایش ریسک سزارین می شود.

درمان چاقی قبل از بارداری

چاقی باید تا حد امکان قبل از بارداری درمان شود. این مسئله بسیار مهم است زیرا علاوه بر آن که بر میزان باروری تأثیر گذار است، به عنوان ریسک فاکتوری مستقل برای مشکلات دوران بارداری مانند دیابت بارداری می باشد.

نکته ی مهمی که به آن باید توجه داشت:

کاهش وزن به هیچ عنوان در زنان باردار حتی زنان باردار دارای اضافه وزن و چاق توصیه نمی شود. ترکیبات نیمه فعال آلی SVOC  در اثر واجهه با سموم، مواد شیمیایی و آفت کش ها در بافت چربی ذخیره می شود. وقتی که بافت چربی به حرکت درمی آید، این ترکیبات آزاد می شوند. زنان چاق بایستی قبل از بارداری وزن خود را کم کنند تا این ترکیبات تأثیری بر جنین نداشته باشند.

ارزیابی ها و بررسی های تغذیه ای و همچنین روند وزن گیری باید به صورت ماهانه انجام شود.

برای دریافت بهترین راهکارها و پیشگیری از عوارض ناشی از عدم کنترل وزن در طی بارداری، با پزشک و تخصص تغذیه خود مشورت نمایید تا دوران بارداری سالمی را داشته باشید.

منبع:

https://www.healthline.com/health/pregnancy/bodily-changes-during

مطالب مرتبط
تنظیمات

یادداشت کاربران
درج یک یادداشت :
نام کاربری :
پست الکترونیکی :
وب :
یادداشت :
کد امنیتی :
5 + 8 = ?