افزایش وزن و هورمون تیروئید

یکی از عواملی که بر وزن افراد می تواند تاثیر بگذارد، تعادل انرژی است. انرژی که هر فرد مصرف می کند شامل سه بخش می باشد:

1.انرژی مصرفی در استرحت و پایه

2.اثر گرمازایی غذا

3.میزان فعالیت بدنی

میزان متابولیسم پایه، انرژی لازم برای فعالیت های متابولیکی سلول ها، بافت ها و حفظ فرآیندهای گردش خون، تنفس، گوارش و کلیه می باشد.

منظور از تعادل انرژی، تعادل بین انرژی لازم برای بدن با میزان انرژی دریافتی به صورت مصرف غذا می باشد. تغییر در هر یک از این دو کفه می تواند تعادل انرژی بدن را تغییر دهد و بر وزن فرد اثر بگذارد. یکی از عواملی که بر میزان متابولیسم پایه ی بدن تأثیر می گذارد عوامل هورمونی است و هورمون های متعددی در آن نقش دارند. هر یک از بیماری های هورمونی می توانند زمینه را برای برهم خوردن تعادل انرژی در بدن فراهم کنند و باعث افزایش یا کاهش وزن شوند.

برخی هورمون ها نیز بر کفه ی دیگر ترازو تعادل انرژی تأثیر می گذارند و دریافت انرژی را کنترل می کنند، مانند هورمون هایی که بر مکانیسم های سیری و گرسنگی نقش دارند. برای مثال گرلین و پپتید YY هورمون های گوارشی هستند که در تنظیم اشتها و تنظیم انرژی نقش دارند. باید اشاره کرد که هورمون ها می توانند نه تنها بر یک قسمت از تعادل انرژی، بلکه بر هر دو قسمت یعنی با تأثیر بر انرژی پایه هم بر مصرف انرژی بدن و هم بر دریافت انرژی اثر داشته باشند. همچنین باید بدانیم هورمون ها در دوره های مختلف زندگی تغییر می کنند و متابولیسم و در نهایت مصرف انرژی بدن را تغییر می دهند. به عنوان مثال: میزان متابولیسم زنان در دوره قاعدگی دچار نوسان می شود. برخی مطالعات نشان داده اند که در طول دوره لوتئال (فاصله ی بین تخمک گذاری و شروع قاعدگی) میزان متابولیسم به مقدار کم افزایش می یابد (6 تا 15 درصد).

مدت زمان زیادی است که دریافتند که بین بیماری‌های تیروئید و وزن بدن و متابولیسم رابطه ای پیچیده وجود دارد.

هورمون تیروئید متابولیسم را هم در انسان و هم در حیوانات تنظیم می‌کند. متابولیسم با اندازه گیری مقدار اکسیژنی که توسط بدن در یک زمان مشخص استفاده می گردد، تعیین می شود.

 اگر این اندازه گیری در زمان استراحت باشد به آن متابولیسم بازال یا متابولیسم پایه می گویند.

در واقع اندازه گیری  متابولیسم پایه (BMR) یکی از تست‌های اولیه است که برای بررسی وضعیت تیروئید بیماران استفاده می‌شود.

بیمارانی که غده تیروئید شان به خوبی کار نمی کند، متابولیسم پایه کمی دارند و کسانی که تیروئید پرکار دارد متابولیسم پایه بالایی دارند. بیشتر پزشکان به دلیل پیچیدگی در آزمایش، دیگر از BMR استفاده نمی کنند زیرا متابولیسم پایه غیر از هورمون های تیروئید و وضعیت تیروئید، تحت تأثیر بسیاری از عوامل دیگر قرار دارد.

ارتباط بین وزن و متابولیسم پایه چگونه است؟

تفاوت در BMR با تغییرات در تعادل انرژی مرتبط است .تعادل انرژی، تفاوت بین میزان کالری که خورده می‌شود و میزان انرژی که بدن مصرف می‌کند، نشان می‌دهد .

اگر BMRبالا، توسط تجویز دارو مانند آمفتامین ایجاد شود، آزمایشات بر روی حیوانات اغلب تعادل انرژی منفی را که منجر به کاهش وزن می شود، نشان می‌دهند.

بر اساس مطالعاتی از این دست، نتیجه گرفتند که تغییرات در سطح هورمون‌های تیروئیدی که منجر به تغییر  BMR می‌شود، همچنین می‌تواند باعث تغییرات در تعادل انرژی شود و تغییرات مشابه بر وزن بدن داشته باشد. با این حال، BMR تنها ارتباط بین تیروئید و وزن نیست.

آیا می توان از هورمون تیروئید برای کاهش وزن استفاده کرد؟

 در گذشته از هورمونهای تیروئیدی به عنوان ابزاری برای کاهش وزن استفاده می شده است. بسیاری از مطالعات نشان داده بودند درمان با دریافت هورمون تیروئید (دریافت هورمون تیروئید اضافه)، می تواند باعث کاهش وزن بیشتری نسبت به مقدار کاهش وزنی که با رژیم غذایی حاصل می‌شود، گردد. با این حال، اگر استفاده از هورمون تیروئید اضافه متوقف شود، وزن کاهش یافته, معمولاً باز می‌گردد. به علاوه، ممکن است پیامدهای منفی قابل ملاحظه‌ای در نتیجه مصرف هورمون تیروئید برای کاهش وزن رخ دهد مانند از دست دادن پروتئین عضله علاوه بر کاهش چربی بدن.‌ استفاده از دوز بالای هورمون تیروئید برای افزایش سطح این هورمون بعید است که باعث تغییر چشمگیر در وزن شود و ممکن است منجر به دیگر مشکلات متابولیک شود .

چه ارتباطی بین هیپوتیروئیدیسم (کم کاری تیروئید) و اضافه کردن وزن وجود دارد؟

از آنجا که متابولیسم پایه (BMR) در بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید کاهش یافته است، تیروئید کم کار به طور کلی با افزایش وزن همراه است. افزایش وزن اغلب در افرادی که کم کاری تیروئید شدید دارند بیشتر است. با این حال، کاهش BMR به دلیل کم کاری تیروئید معمولاً بسیار کمتر از افزایش قابل توجه در پرکاری تیروئید است که منجر به تغییر متوسط ​​وزن در اثر تیروئید کم کار می شود. همچنین علت افزایش وزن در افراد مبتلا به کم کاری تیروئید، پیچیده است و همیشه مربوط به تجمع بیش از حد چربی نیست. بیشتر وزن اضافی که در افراد با کم کاری تیروئید به دست می آید به دلیل تجمع بیش از حد نمک و آب است. افزایش وزن زیاد به ندرت با کم کاری تیروئید مرتبط است. به طور کلی بسته به شدت کم کاری تیروئید ممکن است 5-10 پوند وزن بدن به تیروئید بستگی داشته باشد. در نهایت، اگر افزایش وزن تنها علامت موجود کم کاری تیروئید باشد، احتمال کمی دارد که افزایش وزن تنها ناشی از تیروئید باشد.

منبع:

https://www.thyroid.org/thyroid-and-weight/